Op 6 februari van dit jaar presenteerde de Europese Commissie een nieuwe klimaatdoelstelling om de schade aan economie en milieu aan te pakken: een vermindering van 90% van de uitstoot van broeikasgassen tegen 2040, ten opzichte van 1990. Dit is vooral relevant voor de bouwsector, die verantwoordelijk is voor 39% van de wereldwijde uitstoot.

Bouwprofessionals hebben behoefte aan oplossingen die voldoen aan de groeiende eisen van nieuwe regelgeving en veranderende consumentenverwachtingen. De uitdagingen zijn groot en omvatten het gebruik van hulpbronnen, energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen door activiteiten binnen een groeiende vastgoedsector.

De principes van de circulaire economie (CE) bieden een haalbare strategie om zorgvuldig om te gaan met hulpbronnen gedurende de hele levenscyclus van gebouwen, van bouw tot ontmanteling en hergebruik. CE-oplossingen helpen de complexiteit van het beheren van enorme hoeveelheden data te verminderen en ondersteunen slimmere strategieën voor ontwikkeling, recycling en investeringen in bouwprojecten.

In dit artikel bespreken we de voordelen van het digitaliseren van materiaaldata en delen we strategieën voor een effectieve implementatie.

Het belang van digitale analyse

In de traditionele bouw worden materialen vaak beschouwd als wegwerpartikelen. Dit betekent dat materialen aan het einde van de levensduur van een gebouw worden weggegooid en uiteindelijk op stortplaatsen belanden. Deze Take Make Waste-benadering is niet alleen schadelijk voor het milieu, maar ook economisch inefficiënt. Een verandering in mindset, waarbij de waarde van materialen verder reikt dan hun gebruik in één gebouw, kan hierin een positieve verschuiving teweegbrengen.

Moderne technologieën zoals Building Information Modeling (BIM) en Environmental Product Declarations (EPD’s) bieden nieuwe mogelijkheden. Met deze tools kunnen materialen gedurende de hele levenscyclus van een gebouw worden gevolgd. Enkele van de belangrijkste voordelen zijn:

1. Geoptimaliseerd materiaalgebruik: bouwers kunnen materialen selecteren op basis van betrouwbare inzichten in hun milieu- en financiële prestaties. Dit helpt hen om slimmere keuzes te maken die afval en de CO2-voetafdruk van projecten verminderen.
2. Langere levensduur van gebouwen: eigenaren en beheerders van vastgoed kunnen informatie over duurzaamheid en losmaakbaarheid gebruiken om de levensduur van gebouwen te verlengen. Dit zorgt ervoor dat materialen hergebruikt of gerecycled kunnen worden aan het einde van de levensduur van een gebouw.
3. Naleving van regelgeving: door strengere duurzaamheidsvoorschriften wereldwijd kunnen tools voor materiaalanalyse helpen om te voldoen (inter)nationale normen. Dit voorkomt hoge boetes en draagt bij aan een positieve reputatie van het project.

Er zijn meer voordelen verbonden aan deze benadering, vooral wanneer alle betrokkenen zich vanaf het begin inzetten voor een digitaal proces. Hieronder bespreken we vijf praktijkvoorbeelden die de waarde van digitale analysetools in de bouwsector illustreren.

Praktische tips om technologie optimaal te benutten

• Begin vroeg: integreer materiaalpaspoorten al in de ontwerpfase, zodat je gefundeerde beslissingen kunt nemen die kosten, duurzaamheid en efficiëntie ondersteunen.
• Focus op demontage en hergebruik: gebruik materiaaldata om circulariteit te bevorderen en duurzame, eenvoudig demonteerbare materialen te selecteren. Dit maakt toekomstige hergebruikopties beter haalbaar en eenvoudiger.
• Trek investeringskansen aan: door te werken met betrouwbare, digitale gegevens kun je gericht inspelen op investeringsmogelijkheden. Milieucertificeringen zijn gewild, en gebouwen met meetbare duurzaamheidsindicatoren—zoals lage CO₂-uitstoot en hoge kwaliteitsindex—bieden minder risico’s, voldoen makkelijker aan regelgeving en hebben vaak een hogere bezettingsgraad en doorverkoopwaarde.
• Gebruik gegevens voor ESG-naleving: voldoen aan criteria voor milieu, maatschappij en governance (ESG) vereist transparante materiaaldata. Platforms zoals Madaster maken ESG-criteria inzichtelijk en kunnen Level(s)-rapporten genereren. Deze functionaliteit is essentieel voor bedrijven die willen voldoen aan EU-duurzaamheidsregels en tegelijk willen profiteren van de toenemende vraag naar groene investeringen.
• Denk op de lange termijn: voor vermogensbeheerders draait het niet alleen om de initiële materiaalkosten, maar ook om de lange termijnwaarde. Door te investeren in duurzame materialen van hoge kwaliteit profiteer je van lagere onderhoudskosten en behoud je de waarde van gebouwen op lange termijn.

Lees meer over de voordelen van circulair bouwen.

Een platform voor effectief materiaalbeheer

Madaster biedt bouwteams wereldwijd een innovatief platform voor het beheren van materialen van een gebouw of van een volledige vastgoedportefeuille. De door experts ontwikkelde paspoorten slaan essentiële informatie op over elk materiaal dat in een gebouw wordt gebruikt, inclusief de milieu-impact en financiële waarde. Door integratie met BIM en EPD kunnen materialen continu worden gevolgd, zodat inzicht ontstaat in hun bijdrage aan de duurzaamheid van het project.

Een voorbeeld hiervan is Matrix ONE, een ultramodern gebouw waarin Madaster-paspoorten zijn geïntegreerd voor effectief materiaalbeheer en hergebruik. Dit gebouw is ontworpen om in de toekomst gedemonteerd te kunnen worden, met 92% van de materialen beschikbaar voor hergebruik. Deze benadering minimaliseert afval en helpt de financiële waarde van het gebouw te behouden, zelfs naarmate het ouder wordt.

Een ander mooi renovatieproject is Juf Nienke, waar Madaster de gebruikte materialen analyseerde om vast te stellen welke herbruikbaar zijn in toekomstige projecten, een belangrijke stap richting circulair bouwen.

Conclusie

Materiaalanalyse bevordert de circulaire economie en maakt de bouwsector duurzamer, efficiënter en winstgevender. Het gehele ecosysteem—van bouwers tot vermogensbeheerders en investeerders—kan deze technologie benutten om te voldoen aan nieuwe regelgeving en de totale waarde van projecten te verhogen.

Bekijk de projecten van Madaster voor meer praktijkvoorbeelden van hoe materiaalanalyse de bouwsector transformeert.