We zijn klaar voor circulair bouwen; de rem moet er af
Circulair, energiezuinig, grondstof efficiënt, carbon neutraal, materiaal paspoorten: de markt heeft vele toepassingen klaar en operationeel om aan de slag te gaan met het verbeteren van bestaande en nieuwe projecten in de bouw en infrasector. Maak innovatie en circulair bouwen de norm. Laat regels aansluiten bij die koers en stimuleer de Nederlandse marktspelers te vernieuwen en innoveren in Nederland, maar ook internationaal. Verder onderzoek en discussies over normen en standaarden zijn nog waardevoller als circulair de standaard wordt. Dus start met circulair bouwen; de rem moet er af!
- Verandering is nodig, een heldere lijn werkt als katalysator van succes
De een wil circulair bouwen, de ander biodivers, weer een ander stuurt op carbon emissies en een volgende gaat digitaliseren met AI in een geïndustrialiseerd bouwproces. Conclusie van al die ambities is dat de bouwsector bereid is te veranderen en gebaat is bij innovatie. Circulair bouwen is daarbij een katalysator voor meerdere resultaten, van flexibiliteit tot biodiversiteit en van digitalisering tot uitstootbeperking. Efficiënt gebruik van energie en grondstoffen door hergebruik nu of in de toekomst is in alle gevallen verstandig en sterkt onze economie en exportkracht.
➢ Dus: stimuleer innovatie gericht op efficiënt gebruik van energie en grondstoffen
en noem het circulair bouwen.
➢ Hoe dan: maak aanbestedingen, subsidies en onderzoeksgeld afhankelijk van
aantoonbare verbetering van hergebruik. - Digitalisering is onontbeerlijk en rendeert
Efficiency, controle, sturing, kwaliteit: ook al is de bouwsector zo oud als onze economie, inmiddels is digitalisering een must in een sector zo groot en complex als de moderne bouw. Ontwerpen, plannen, inkopen, rapporteren alles gebeurt digitaal. Technologie is volop beschikbaar, maar samenwerking in een keten levert niet altijd direct voordeel op voor jezelf. Op het eerste gezicht lijkt het zelfs dat het risico’s met zich meebrengt en zeker ook leer- en startkosten. Maar juist digitalisering en innovatie zorgen voor kansen en succes, helemaal op langere termijn. Kijk hoe Nederland wordt gezien als mondiale koploper op het gebied van circulariteit met voorbeelden als CB’23 en Madaster.
➢ Dus: stuur op digitalisering, zodat informatie beschikbaar komt en bewaard blijft. ➢ Hoe dan: eis digitale vastlegging en bewaring van informatie. - Als je bouwt of beheert, doe het goed
Sluit je een contract, zorg dat het voldoet aan de principes van circulariteit. Ofwel geen afval, geen gif en geschikt voor hergebruik. Houd het simpel en verzand niet in twijfels over standaarden, normen of definities. We sluiten veel contracten, zeker als overheid en ieder contract is een kans.
➢ Dus: wees bewust wat je koopt en maak duidelijk wat je contracteert over afval, gif, milieu (carbon) impact en hergebruik.
➢ Hoe dan: eis inzicht over afval, gif en hergebruik bij contractvorming. - We zijn klaar voor circulair bouwen; de rem moet er af
Architecten, producenten, bouwers, investeerders, ontwikkelaars, beleidsmakers en consumenten weten wat kan en mogelijk is. Niet alles, maar wel meer dan we nu doen. Regels uit het verleden, ingesleten gewoonten, oude belangen, bestaande subsidieregelingen en beperkte ervaring bieden een uitweg voor uitstel en nader onderzoek. Zeker als lineair bouwen mag en je kosten voor verandering kunt vermijden.
➢ Dus: voorkom uitstel- en ontwijkgedrag en maak circulair de norm en lineair de uitzondering in plaats van andersom.
➢ Hoe dan: maak circulariteit verplicht en wijzig regels die hergebruik remmen - Zet de koers, de markt vult het graag in
Sectorspelers ervaren overal en continue de mogelijkheden om circulair bouwen te ondersteunen. Maar er is ook onzekerheid, omdat er mogelijk andere spelregels komen, of een nieuw bestuur, of dat een speler uit een ander land zich niet aan de afspraken houdt en alle winst pakt met oneerlijke concurrentie. Zet koers en maak – als overheid of opdrachtgever – duidelijk wat nodig is zodat de markt daarnaar kan handelen.
➢ Dus: maak duidelijk dat hergebruik en efficiënt(er) gebruik van energie en grondstoffen de norm is en circulair bouwen loont.
➢ Hoe dan: belast nieuwe spullen meer dan hergebruikte materialen
Madaster is een platform voor de registratie van materialen en producten die zijn toegepast in gebouwen en infrastructuur. Dit kan voor nieuwe, maar ook bestaande objecten. Ons platform levert materiaalpaspoorten, berekent MPG en losmaakbaarheid, verzorgt input voor EU Taxonomy en CSRD- rapportages en geeft de restwaarde weer van materialen. Madaster is in 2017 in Nederland gestart, is actief in 7 Europese landen, heeft miljoenen producten en > 25miljoen M2 vastgoed en infra geregistreerd.
Deze position paper is door Madaster ingediend bij de Tweede Kamerleden en mondeling toegelicht door board member Pablo van den Bosch tijdens de rondetafeldiscussie over ‘circulair bouwen’ op woensdag 28 februari 2024. Lees er meer over zijn blog ‘Nederland is klaar voor circulair bouwen’.